METE YURTSEVER İLE
değer yaratma
Yeni bilimin yöntemi, “bütün”ü anlamak için onu oluşturan “parça”ları değil, bu parçaların birbiriyle ilişkisini esas alınması gerektiğini anlıyor. Yaşamın yapıtaşının atom değil, enformasyon olduğunu artık biliyoruz. Yaşam, onu oluşturan varlıkların bağlantısallığıyla oluşuyor.
Prof.Dr.Türker Kılıç
Değer Yaratmanın Formülü
Türker Kılıç Hoca "Dünya Sanat ve Bilim Akademisi" üyesi bir beyin cerrahı. TEDx Reset konuşmasında rönesansın insan merkezli bir kültür yarattığını, bugün sahip olduğumuz medeniyeti buna borçlu olduğumuzu söylüyor. Ancak gerçeğin yaşamın bütünü olduğunu anlayıp yaşam odaklı bir yapıya dönmemiz gerektiğini artık farkına varıyoruz. Dünya insan için değil, insan dünya için var. Her şey içinde bulunduğu ağ ile anlamlı. Bu zihinsel dönüşümü orman-yaprak metaforu ile anlatıyor; ‘yaprağın’, ormanın kendisi için var olduğu zannından kurtularak, kendisinin ‘orman’ için olduğu gerçekliğini anlamasına benzetiyor.
Türker Kılıç hocanın "Yeni Bilim: Bağlantısallık, Yeni Kültür: Yaşamdaşlık" adlı kitabında anlattığı bağlantısallık, bütünü tanımlayan şeyin parçalar değil aralarındaki ilişkinin (yani enformasyonun) olduğu; yaşamdaşlık ise bunun yani birbirimize bağlı olduğumuzun idraki diyebiliriz sanırım. Türker Hoca zekanın ve çalışkanlığın önemli olduğunu ama asıl ihtiyacımız olan üç şeyin merak, iyilik ve yaratıcılık olduğunu söylüyor.
Değer yaratma benim son 7-8 yılda üzerine en çok düşündüğüm ve yatırım yaptığım alan oldu. İnsanın yaşamında kendisi veya çalıştığı organizasyon için bir değer yaratmasının gerekleri üzerinde kafa yordum. Tasarım odaklı düşünme bu alanda karşılaştığım ve değerlerime yakın bulduğum yöntem oldu. Onu da süreçlerinin ve araçlarının ötesinde zihniyet yapısını ifade etmeye çalıştım. Zira kendi çalışma hayatımdan süreçlerden, kullandığımız kaynaklardan, araçlardan bağımsız olarak kültürün asıl farkı yaratan faktör olduğunu biliyordum.
Bu ifadeyi bir yapıtaşı-molekül metaforu ile anlatıyorum, buna da değer yaratmanın formülü adını veriyorum. Tabii asıl önemli olan bu molekülü oluşturan elementler ve onların ortama katkısı.
Curiosium
Collectivium
Diversium
Merak, konuyu olabildiğince geniş perspektiften ele almayı, daha çok kaynaktan beslenmeyi sağlar. Merak aslında sadece bilmediklerimizi öğrenmek için bir istek değildir, doğru bildiklerimizi de yani varsayımlarımızı da sorgulamaktır. Çünkü en büyük felaket doğru sandığımız yanlışlardan gelir. Tabii ortamın da bu sorgulamaya elverişli olması, kişilerin tepki görmemesinin, başına bir şey gelmemesinin güvence altına alınması gerekir.
İşbirliği içinde çalışmak, uzlaşabilmek için önemli. Bir konuyu tartışırken herkesin eşit söz hakkına sahip olduğu, rütbelerin bulunmadığı, fikirleri HIPPO (Highest Paid Person’s Opinion – En Yüksek Maaşlı Çalışanın Görüşü) etkisinden koruyan bir ortam yaratmak için gerekli. Önemli olan en iyi fikir değil kolektif fikirdir, birlikte zenginleştirilen fikirler daha çok sahiplenilir, karşılıklı güveni pekiştirir.
Çeşitlilik; kadın-erkek, deneyimli-yeni, üretimde-sahada, masa başında-makine başında insanlarla birlikte çalışmak farklı birikimlerden, farklı uzmanlıklardan, farklı bakış açılarından faydalanmamıza imkân verir. Silo yapısını, tek taraflı yaklaşımı bozar. Burada amaç farklılıkların önce ifade edilmesini sonra ortak amaç için bir çözüm üzerinde uzlaşılmasını sağlamaktır.
Positivium
Actorientum
Olumlu bakış açısı, fikirlerin ve çözümlerin aranmasını sağlar. Bir fikir yeniyken dirençsizdir. Positivium ekiptekilerin yargılarına mâni olmalarını sağlar. Bir fikrin içinde olumlu ve güzel olanı keşfetmelerini, neden çalışmayacağını değil, ne yapılırsa çalışacağını konuşmak gerekir. Tabii pozitiflik enerjiyi hep en üst seviyede tutmak için de şart.
Plan değil eylem odaklı olmayı sağlar. Sürecin her aşamasında fikirlere gerçeklik kazandırmak (prototiplemek) hem ekibin birbirini daha iyi anlaması için hem de nihai müşterinin kullanımına sunmak ve geri bildirimini almak için gereklidir. Sonrasında küçük denemeler, pilot çalışmalar sizi büyük para ve zaman kaybından kurtarır, aynı zamanda başarısızlıkları kucaklama ve onlardan öğrenme kültürünü benimsersiniz.
Bu değerleri nasıl paylaşıyorum?
Değer Yaratmanın Formülü podcasti ve blog'umdaki yazılarımı takip edebileceğiniz gibi topluluklarıma üye olabilirsiniz.
der-ya topluluğu
Farklı disiplinlerden, kafa dengi, öğrenmeye açık insanların birbirlerinin gelişimine/üretimine, destek/ortak olma taahhüdü ile güvenli bir ortamda bir araya geldiği bir topluluk
Podcastimin konusu olan iş dünyası, sosyal bilimler ve kişisel gelişim alanlarından kurgu dışı kitapların yanında edebi eserler de okuduğumuz, her ayın son Çarşamba akşamı çevrim içi buluştuğumuz kitap kulübü
Sinema Kulübü
Kitap kulübümüzün ilgi alanlarında iş dünyası, inovasyon, teknoloji, hayatın anlamı, ilişkiler başlıklarında filmler izleyip, her ayın 15'i akşamı çevrim içi buluştuğumuz sinema kulübü
Dijital Akıl Kulübü
Daha üretken ve verimli çalışabilmek, hayatımızı düzene koymak için dijital araçlardan nasıl faydalanabileceğimizi deneyimlerimizi paylaşarak öğrendiğimiz, her ayın ilk Pazartesi akşamı çevrim içi buluştuğumuz DAK kulübü